Στο παρόν κείμενο παρουσιάζονται στοιχεία σχετικά με την οργάνωση και λειτουργία του Τμήματος Πληροφορικής
και Τηλεπικοινωνίων, στα πλαίσια της τεκμηρίωσης της σκοπιμότητας του τρέχοντος Προγράμματος Προπτυχιακών
Σπουδών και της εν γένει βιωσιμότητας της ακαδημαϊκής μονάδας.
Στοιχεία γνωστικού αντικειμένου του Προγράμματος Σπουδών: Η σκοπιμότητα και ελκυστικότητα του προγράμματος σπουδών εδράζεται στην δυναμική των επιστημονικών πεδίων που θεραπεύει, στην βαθιά θεμελίωση του επιστημονικού υπόβαθρου, και στην υιοθέτηση σύγχρονων μαθημάτων και κατευθύνσεων εξειδίκευσης. Σκοπεύει στην υψηλή απορρόφηση των αποφοίτων του από την αγορά, λαμβάνοντας υπόψιν τις μεγάλες ανάγκες μελλοντικά για ειδικευμένους αποφοίτους πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών όπως αυτές προδιαγράφονται από ποικίλες πηγές. Η διάθεση μεγάλου αριθμού μαθημάτων επιλογής, οργανωμένων σε 5 ροές ειδικότητας, οδηγούν σε υψηλή ειδίκευση και εξατομίκευση του πτυχίου. Επιπροσθέτως, βάσει της γεωγραφικής διασποράς των τμημάτων που αποδίδουν ομώνυμο τίτλο σπουδών, το τμήμα καλύπτει μια ευρεία περιοχή της βορειοδυτικής και βόρειας Ελλάδας (δεν υπάρχει άλλο ομοειδές τμήμα τετραετούς φοίτησης εντός της περιφέρειας του), ενώ τέλος υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές με το πολυτεχνικό τμήμα «Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής» του οικείου Ιδρύματος (όπως η λεπτομερής κάλυψη του πεδίου των Τηλεπικοινωνιών).
Στοιχεία Βιωσιμότητας: Η βιωσιμότητα της ακαδημαϊκής μονάδας στοιχειοθετείται βάσει του ολοένα και αυξανόμενου ενδιαφέροντος των υποψηφίων φοιτητών, της αυτάρκειας υποδομών και υλικού εξοπλισμού, της επάρκειας και κατάρτισης του διδακτικού προσωπικού, της αλματώδους βελτίωσης των ερευνητικών δεικτών, της προαγωγής τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας, της υψηλής απορρόφησης κονδυλίων έρευνας, της εξωστρέφειας και της διάδρασης με παραγωγικούς φορείς. Το 2022 οι υποψήφιοι υπερκάλυψαν τις διαθέσιμες θέσεις εισαγωγής, ενώ η βάση του τμήματος παρουσίασε αύξηση κατά 19%. Ήδη στο 3ο έτος του κύκλου διδακτορικών σπουδών, το τμήμα έχει προσελκύσει πάνω από 25 υποψήφιους διδάκτορες, με προοπτικές περαιτέρω ανόδου. Το ΠΜΣ «Μηχανικών Η/Υ και Δικτύων» λειτουργεί ανελλιπώς από το 2015, οι δε υποψήφιοι μεταπτυχιακοί φοιτητές υπερκαλύπτουν τις διαθέσιμες θέσεις (με σημαντικό ποσοστό αποφοίτων από ομοειδή τμήματα). Τα ερευνητικά εργαστήρια του τμήματος προσανατολίζονται σε μοντέρνες ερευνητικές περιοχές, όπως η μηχανική μάθηση, η βιοπληροφορική, το διαδίκτυο των αντικειμένων, οι επικοινωνίες 5G/6G κ.α.
Στοιχεία πρόσβασης των αποφοίτων στην αγορά εργασίας: Πολλαπλές πρόσφατες έρευνες επιχειρήσεων και παραγωγικών φορέων καταμαρτυρούν την σημαντικότατη ανάπτυξη στους τεχνολογικούς κλάδους σε παγκόσμιο επίπεδο. Ακόμη και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε παραδοσιακούς κλάδους (πρωτογενή τομέα, μεταποίηση, εμπόριο, φαρμακοβιομηχανία κ.α.) επιδιώκουν την τεχνολογική τους προσαρμογή, με σκοπό την παροχή ποιοτικότερων προϊόντων, την αύξηση της παραγωγικότητας τους και την επέκταση των δραστηριοτήτων τους σε νέες αγορές. Σε Εθνικό και Περιφερειακό επίπεδο (Ήπειρος), το φαινόμενο είναι εξίσου έντονο την τελευταία τριετία, κατά την οποία τεχνολογικοί κολοσσοί και πλήθος άλλων πολυεθνικών επενδύουν σε Αθήνα (Amazon, Microsoft), Θεσσαλονίκη (CISCO, Pfizer, Deloitte), Ιωάννινα (TeamViewer, P&I, BestSecret), αναπτύσσοντας κέντρα δεδομένων και ψηφιακά κέντρα τεχνολογίας. Αντίστοιχη δυναμική παρουσιάζει το οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων έντασης γνώσης. Η ανάπτυξη στους κλάδους της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια βάσει των εκθέσεις/αναφορών, προδιαγράφοντας πολύ υψηλή ζήτηση καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού.
Στοιχεία αναπτυξιακών Δράσεων: Το τμήμα διάγει μια μεταβατική περίοδο υψηλής ανάπτυξης, αξιοποιώντας τις προοπτικές και τις ευκαιρίες που πηγάζουν από την ένταξη του σε ένα καταξιωμένο Ακαδημαϊκό Ίδρυμα, την προσέλκυση νέων επιστημών για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές και το σύγχρονο πρόγραμμα σπουδών του. Αυξάνει το ερευνητικού του προσωπικό, στελεχώνοντας μια οργανωτική δομή αποτελούμενη από μέλη ΔΕΠ, ΕΔΙΠ και μεταδιδάκτορες, υποψήφιους διδάκτορες, μεταπτυχιακούς και τελειόφοιτους φοιτητές. Η ακαδημαϊκή μονάδα Δημιουργεί νέα εργαστήρια για την διεξαγωγή έρευνας, κερδίζει επιχορηγήσεις από ανταγωνιστικά προγράμματα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης και εξασφαλίζει κονδύλια για ανταποδοτικές υποτροφίες και μισθολογικές δαπάνες ερευνητών. Αναπτύσσει το δίκτυο των συνεργασιών του, συμμετέχοντας σε κοινοπραξίες έργων και συνάπτοντας μνημόνια με άλλους ερευνητικούς φορείς. Οργανώνει στρατηγικά τους στόχους του προς όφελος των φοιτητών του, του οικοσυστήματος και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου.
Συμπερασματικά, το τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνίων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων διαθέτει ένα πλήρες, σύγχρονο και φοιτητοκεντρικό πρόγραμμα σπουδών, προσφέρει σημαντικές προοπτικές επαγγελματικής απασχόλησης, θεραπεύει σύγχρονα και εξόχως ενδιαφέροντα ερευνητικά αντικείμενα, ώστε να τοποθετείται δυναμικά απέναντι στο εγχώριο και διεθνή ανταγωνισμό.
Στοιχεία γνωστικού αντικειμένου του Προγράμματος Σπουδών: Η σκοπιμότητα και ελκυστικότητα του προγράμματος σπουδών εδράζεται στην δυναμική των επιστημονικών πεδίων που θεραπεύει, στην βαθιά θεμελίωση του επιστημονικού υπόβαθρου, και στην υιοθέτηση σύγχρονων μαθημάτων και κατευθύνσεων εξειδίκευσης. Σκοπεύει στην υψηλή απορρόφηση των αποφοίτων του από την αγορά, λαμβάνοντας υπόψιν τις μεγάλες ανάγκες μελλοντικά για ειδικευμένους αποφοίτους πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών όπως αυτές προδιαγράφονται από ποικίλες πηγές. Η διάθεση μεγάλου αριθμού μαθημάτων επιλογής, οργανωμένων σε 5 ροές ειδικότητας, οδηγούν σε υψηλή ειδίκευση και εξατομίκευση του πτυχίου. Επιπροσθέτως, βάσει της γεωγραφικής διασποράς των τμημάτων που αποδίδουν ομώνυμο τίτλο σπουδών, το τμήμα καλύπτει μια ευρεία περιοχή της βορειοδυτικής και βόρειας Ελλάδας (δεν υπάρχει άλλο ομοειδές τμήμα τετραετούς φοίτησης εντός της περιφέρειας του), ενώ τέλος υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές με το πολυτεχνικό τμήμα «Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής» του οικείου Ιδρύματος (όπως η λεπτομερής κάλυψη του πεδίου των Τηλεπικοινωνιών).
Στοιχεία Βιωσιμότητας: Η βιωσιμότητα της ακαδημαϊκής μονάδας στοιχειοθετείται βάσει του ολοένα και αυξανόμενου ενδιαφέροντος των υποψηφίων φοιτητών, της αυτάρκειας υποδομών και υλικού εξοπλισμού, της επάρκειας και κατάρτισης του διδακτικού προσωπικού, της αλματώδους βελτίωσης των ερευνητικών δεικτών, της προαγωγής τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας, της υψηλής απορρόφησης κονδυλίων έρευνας, της εξωστρέφειας και της διάδρασης με παραγωγικούς φορείς. Το 2022 οι υποψήφιοι υπερκάλυψαν τις διαθέσιμες θέσεις εισαγωγής, ενώ η βάση του τμήματος παρουσίασε αύξηση κατά 19%. Ήδη στο 3ο έτος του κύκλου διδακτορικών σπουδών, το τμήμα έχει προσελκύσει πάνω από 25 υποψήφιους διδάκτορες, με προοπτικές περαιτέρω ανόδου. Το ΠΜΣ «Μηχανικών Η/Υ και Δικτύων» λειτουργεί ανελλιπώς από το 2015, οι δε υποψήφιοι μεταπτυχιακοί φοιτητές υπερκαλύπτουν τις διαθέσιμες θέσεις (με σημαντικό ποσοστό αποφοίτων από ομοειδή τμήματα). Τα ερευνητικά εργαστήρια του τμήματος προσανατολίζονται σε μοντέρνες ερευνητικές περιοχές, όπως η μηχανική μάθηση, η βιοπληροφορική, το διαδίκτυο των αντικειμένων, οι επικοινωνίες 5G/6G κ.α.
Στοιχεία πρόσβασης των αποφοίτων στην αγορά εργασίας: Πολλαπλές πρόσφατες έρευνες επιχειρήσεων και παραγωγικών φορέων καταμαρτυρούν την σημαντικότατη ανάπτυξη στους τεχνολογικούς κλάδους σε παγκόσμιο επίπεδο. Ακόμη και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε παραδοσιακούς κλάδους (πρωτογενή τομέα, μεταποίηση, εμπόριο, φαρμακοβιομηχανία κ.α.) επιδιώκουν την τεχνολογική τους προσαρμογή, με σκοπό την παροχή ποιοτικότερων προϊόντων, την αύξηση της παραγωγικότητας τους και την επέκταση των δραστηριοτήτων τους σε νέες αγορές. Σε Εθνικό και Περιφερειακό επίπεδο (Ήπειρος), το φαινόμενο είναι εξίσου έντονο την τελευταία τριετία, κατά την οποία τεχνολογικοί κολοσσοί και πλήθος άλλων πολυεθνικών επενδύουν σε Αθήνα (Amazon, Microsoft), Θεσσαλονίκη (CISCO, Pfizer, Deloitte), Ιωάννινα (TeamViewer, P&I, BestSecret), αναπτύσσοντας κέντρα δεδομένων και ψηφιακά κέντρα τεχνολογίας. Αντίστοιχη δυναμική παρουσιάζει το οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων έντασης γνώσης. Η ανάπτυξη στους κλάδους της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια βάσει των εκθέσεις/αναφορών, προδιαγράφοντας πολύ υψηλή ζήτηση καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού.
Στοιχεία αναπτυξιακών Δράσεων: Το τμήμα διάγει μια μεταβατική περίοδο υψηλής ανάπτυξης, αξιοποιώντας τις προοπτικές και τις ευκαιρίες που πηγάζουν από την ένταξη του σε ένα καταξιωμένο Ακαδημαϊκό Ίδρυμα, την προσέλκυση νέων επιστημών για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές και το σύγχρονο πρόγραμμα σπουδών του. Αυξάνει το ερευνητικού του προσωπικό, στελεχώνοντας μια οργανωτική δομή αποτελούμενη από μέλη ΔΕΠ, ΕΔΙΠ και μεταδιδάκτορες, υποψήφιους διδάκτορες, μεταπτυχιακούς και τελειόφοιτους φοιτητές. Η ακαδημαϊκή μονάδα Δημιουργεί νέα εργαστήρια για την διεξαγωγή έρευνας, κερδίζει επιχορηγήσεις από ανταγωνιστικά προγράμματα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης και εξασφαλίζει κονδύλια για ανταποδοτικές υποτροφίες και μισθολογικές δαπάνες ερευνητών. Αναπτύσσει το δίκτυο των συνεργασιών του, συμμετέχοντας σε κοινοπραξίες έργων και συνάπτοντας μνημόνια με άλλους ερευνητικούς φορείς. Οργανώνει στρατηγικά τους στόχους του προς όφελος των φοιτητών του, του οικοσυστήματος και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου.
Συμπερασματικά, το τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνίων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων διαθέτει ένα πλήρες, σύγχρονο και φοιτητοκεντρικό πρόγραμμα σπουδών, προσφέρει σημαντικές προοπτικές επαγγελματικής απασχόλησης, θεραπεύει σύγχρονα και εξόχως ενδιαφέροντα ερευνητικά αντικείμενα, ώστε να τοποθετείται δυναμικά απέναντι στο εγχώριο και διεθνή ανταγωνισμό.